Logopedische Stoornissen
- Spraak-en taal
- Stem
- Afwijkende mondgewoonten
- Stotteren
- Broddelen
- Sensorische integratie
- Meertaligheid
- Dyslexie
- Gehoor
Spraak Taal
Heeft uw kind een spraak en/of taalprobleem?
Zijn er de volgende problemen:
- Het aanleren van de eerste woorden kwamen laat en het kind
- Vindt het moeilijk te vertellen wat hij/zij wil
- Andere mensen begrijpen het kind niet; wat zegt ze/ hij?
- Het kind heeft moeite om simpele dingen te doen die jij vraagt, terwijl hij/zij wel luistert
- Er is een trage ontwikkeling van leer- en/of lichamelijke vaardigheden
- Als u met ja antwoord op enkele van deze vragen dan is het mogelijk dat uw kind een spraak en/of taalprobleem heeft. Onbehandeld kan dit leiden tot een trage ontwikkeling op bepaalde gebieden zoals:
- Het bereiken van vaardigheden op de peuterspeelzaal, kinderdagverblijf of op de (voor)school
- Leren lezen en schrijven
- Vrienden maken en spelen met andere kinderen
- Gedragsproblemen door de frustratie
- Logopedie kan voorkomen dat de problemen die het kind nu heeft blijvende problemen worden thuis of op school.
STEM
Heeft u of uw kind de volgende problemen?
- hese, schorre stem
- wisselende stem gedurende de dag of de week
- moe worden van spreken
- stem forceren om geluid te kunnen geven
- vaak kuchen en hoesten, keelpijngevoel
- moeite met adem tijdens spreken
- niet meer( mee) kunnen zingen, hoge tonen niet meer halen
Heeft u op enkele aspecten ja geantwoord dan heeft geantwoord dan heeft u of uw kind misschien een stemprobleem. Een onderzoek bij de KNO-arts is nodig om de precieze stemproblemen te onderzoeken.
Oorzaken:
Stemproblemen kunnen meerdere oorzaken hebben. Een veelvoorkomend stemprobleem is een functioneel stemprobleem. Dit is bv een hese stem bij kinderen door stemmisbruik; altijd scheeuwen of op een verkeerde toonhoogte spreken. Stemproblemen kunnen ook veroorzaakt worden door langdurig overbelasten van de stem. Iemand kan bijvoorbeeld te hard, te lang of te veel spreken. De gevolgen daarvan kunnen zijn: heesheid, keelpijn, een vermoeid gevoel in de keel, vaak kuchen en een droog gevoel in de mond hebben. Op die manier krijgt iemand een hese of schorre stem en soms zelfs ook tijdelijk stemverlies.
Bij beroepssprekers komen functionele stemproblemen vaak voor bij spreekberoepen; onderwijzers, telefonisten. Daarnaast zijn er organische stemproblemen; heesheid door stemknobbel, poliepen, stembandoedeem of stembandverlamming of andere stembandafwijkingen. Verkeerd stemgebruik kan knobbels en poliepen veroorzaken.
Logopedie
Logopedie kan stemproblemen behandelen. Het doel van de behandeling hangt af van het stemprobleem en de persoon zelf. Meestal is het doel een heldere stem, maar voor een leerkracht kan het belangrijker zijn om de hele week les te kunnen geven op een ontspannen manier.
De KNO-arts bepaalt of er een operatie nodig is of medicatie en/ of eerst logopedie.
Meer informatie www.ieder1stem.nl
AFWIJKENDE MONDGEWOONTEN
Komen de volgende problemen voor?
- Mondademen
- Duimen,vinger-speenzuigen,overal op kauwen of zuigen
- Verkeerd slikken
- Interdentaliteit
- Gebitsveranderingen
Als u op enkele aspecten met ja heeft geantwoord dan is er wellicht sprake van afwijkend mondgedrag. Langdurig afwijkend mondgedrag kan leiden tot;
- Orthodontiebehandelingen met recidief
- Cirkel van verkoudheden en oorontstekingen
- Artikulatiefouten mn slissen of lispelen
Oorzaken
Vaak beginnen afwijkende mondgewoonten door verkoudheden. Daarna went het kind eraan om door de mond te ademen en ontstaat er een vicieuze cirkel; neusademen, neus- en/of keelamandelen ontstoken eventueel oorpijn, verkouden, mondademen.
Door duim,-vinger,-speenzuigen ontstaat ook vaak een mondademing met alle gevolgen van dien. Daarnaast gaat de tong laag in de mond liggen en duwen tegen de tanden en persen bij slikken. Hierdoor ontstaan gebitsveranderingen.
Meer op: www.omft.info www.logopedie.nl/site/afwijkende_mondgewoonten
Logopedie
Logopedie behandelt afwijkend mondgedrag. Schadelijke gewoonten worden afgeleerd en een correcte ademing en uitspraak en slikpatroon worden geoefend. Orthodontische problemen worden in een vroeg stadium onderkent en aangepakt, en in sommige gevallen voorkomen.
STOTTEREN
Stottert uw kind?
Stotteren is een stoornis in het vloeiende verloop van de spreekbeweging. Stotteren kan zich uiten in het herhalen van klanken of woorddelen, het aanhouden van klanken of het blokkeren bij het op gang komen van de stemgeving en de articulatie. Naarmate de stoornis ernstiger wordt, treden secundaire gedragingen op. We zien dan bijvoorbeeld negatieve emotionele en cognitieve reacties. Deze kunnen resulteren in spreekangst en vermijdingsgedrag.
Stotteren begint meestal bij kinderen tussen de twee en zeven jaar, maar het kan zich ook op latere leeftijd, bijvoorbeeld tijdens de puberteit, ontwikkelen.
Bij een grote groep kinderen gaat stotteren vanzelf over, maar bij sommige kinderen is behandeling door een logopedist of stottertherapeut nodig. Het is dan belangrijk om snel met therapie te beginnen. Dit verhoogt de kans op herstel.
Oorzaken
Over de oorzaak van stotteren is al heel veel geschreven. De oorzaak is niet gevonden. Men is het erover eens dat er een genetische component is . Ook taalzwakte kan stotteren veroorzaken. Een goede coördinatie van adem, stem en artikulatie is bij veel stotteraars een probleem. Maar er kan ook sprake zijn van een traumatische gebeurtenis of een veeleisende omgeving of een perfectionistisch kind.
Logopedie:
Logopedie bij stotteren helpt om vloeiender te leren spreken en om de spreekangst, de eigen eisen of omgevingseisen aan te pakken.
Met de Screenings Lijst voor Stotteren (SLS) kan worden onderzocht of verwijzing naar een logopedist geïndiceerd is.
Lees meer op www.demosthenes.nl en www.stotteren.nl
Broddelen
Bovenkant formulier
Broddelen is een stoornis in het spreken, die zich uit als een niet-vloeiende of aritmische, moeilijk verstaanbare spraak. Opvallend zijn een slappe uitspraak en een hoog spreektempo, het ineenschuiven van woorden (bijvoorbeeld ‘tevisie’ in plaats van ’televisie’), stopwoordjes, snelle woordherhalingen en klankherhalingen, en moeilijkheden met het formuleren van gedachten, ook schriftelijk.
Broddelen kan samen gaan met hyperactiviteit en een slechte concentratie, dit hoeft echter niet. De luisteraar zal de persoon die broddelt vaak slecht verstaan en reageren met: “Wat zeg je?”. De spreker merkt wel dat er iets mis is met zijn spreken, maar hij weet niet precies wat. Broddelen is als een stoornis in de communicatie te beschouwen.
Doordat er bij broddelen herhalingen van woorden en klanken zijn, lijkt het soms op stotteren. Een duidelijk verschil met stotteren is dat de broddelaar niet opmerkt dat zijn spreken herhalingen en onduidelijkheden vertoont en de stotteraar meestal wel.
De oorzaak van broddelen is terug te voeren op een onvoldoende rijping van het centraal zenuwstelsel. De spraak- en taalontwikkeling verloopt daardoor niet evenwichtig. De volle omvang van het probleem wordt pas duidelijk rond de zevenjarige leeftijd, als de periode van de spraak- en taalontwikkeling voltooid is.
Op latere leeftijd kan broddelen het carrièrepatroon nadelig beïnvloeden, wanneer hogere eisen aan de spreekvaardigheid gesteld worden.
Logopedie:
Logopedie bij broddelen richt zich op de verbetering van taal en op andere aspoecten van het spreken zoals de lengte van de zinnen, het spreektempo, de woordkeus, de intonatie , de ademhaling en de stemgeving.
Onderkant formulier
Lees meer op: www.stotteren.nl
Sensorische integratie
Heeft uw kind een sensorisch probleem?
Zijn er de volgende problemen?
- slechte concentratie en slecht kunnen luisteren, oost-indisch doof
- druk, altijd aan het bewegen, overal tegenaan botsen
- slecht in slaap vallen
- overgevoelig, snel overstuur, last van prikkels, klagen over pijn
- vertraagde spraak-taalontwikkeling
- vlak in emoties of juist hevige emotionele reacties
- slechte eters
- bij alles stil, behoedzaam, weinig speelinitiatieven
Heeft u ja geantwoord op enkele aspecten dan kan uw kind een sensorisch integratieprobleem hebben. Hiervoor bestaan verschillende therapieën. Niks doen levert onnodige problemen op in de thuis- en schoolsituatie, zoals
- slechtere schoolprestaties
- gedragsproblemen
- coördinatieproblemen
- logopedische problemen
- Eten : slordig eten , veel morsen, niet goed kauwen, geen stukjes eten, alleen gepureerd willen eten
- Mondgewoonten: kwijlen bij inspanning ,op alles bijten en kauwen
- Adem: problemen met het regelen van de adem tijdens spreken
- Spraak: uitspraakfouten en omkeringen binnen het woord , mompelend en binnensmonds spreken, neiging tot een te hoog spreektempo, monotoon en vlak spreken
- Taal: lange zinnen zijn grammaticaal moeilijk, slordige zinsbouw
Oorzaken
Sensorische integratie heeft te maken met de zintuigen en de hersenen. Sensorische integratie beïnvloedt de ontwikkeling van de motoriek, de spraaktaalontwikkeling de leerontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Alle zintuiglijke prikkels moeten door de hersenen goed verwerkt worden om een juiste reactie te geven op een prikkel; als er gevaar dreigt rennen we weg, duiken we naar de grond etc. In een kinderleven moet het kind leren omgaan met alle zintuiglijke prikkels ;als ik een bal wil schoppen moet ik dat met kracht doen in die richting. Als ik op een trap ga klimmen moet ik dat met benen ,ogen en handen doen. Als ik liedjes wil leren moet ik goed luisteren en kijken naar het voorbeeld. Als ik samen wil spelen moet ik mij aanpassen en afstemmen op anderen.
Logopedie
Logopedisten met een sensorische opleiding kunnen sensorische problemen in de behandelingen begeleiden en oplossen. Ik heb de sensorische integratieopleiding afgerond en werk nauw samen met kinderfysiotherapeuten die ook sensorisch therapeut zijn.
Lees meer op: www.sensomotorische–integratie.nl www.nssi.nl
Meertaligheid
Zijn er de volgende problemen?
- Mijn kind praat nauwelijks op de voorschool
- Mijn kind spreekt zijn /haar eigen taal niet goed
- Er zijn geen goede zinnen en weinig woordenschat
- Opdrachten worden niet goed begrepen
- Anderen begrijpen mijn kind niet
- Klachten en vragen van de school
Heeft u op enkele aspecten ja geantwoord, dan is er misschien sprake van een meertaligheidsprobleem of een specifiek taalprobleem.
Oorzaken:
Men spreekt van twee- of meertaligheid wanneer kinderen tijdens hun ontwikkeling in aanraking komen met meer dan één taal. Dat is op de hele wereld bij bijna elk kind het geval.
Het gaat hierbij om kinderen van ouders met verschillende moedertalen, die vanaf de geboorte tweetalig worden opgevoed. Daarnaast gaat het om kinderen van anderstalige ouders die thuis hun moedertaal leren en in kindercentra of op school het Nederlands als tweede taal. Ook kinderen met een dialect hebben in zekere zin een meertalige opvoeding
Meertalige kinderen kunnen een spraak- en taalachterstand hebben in het Nederlands. Wanneer er een stoornis of achterstand is in de eerste taal, zal ook de tweede taalontwikkeling verstoord verlopen. Een taalachterstand resulteert vaak in een leerachterstand waardoor de schoolcarrière van deze kinderen gevaar loopt. Immers alle lessen worden aangeboden in taal.
Vroegtijdige onderkenning van de taalproblemen in de voor- en vroegschoolse periode en begeleiding van de kinderen en hun ouders, bevordert de taalontwikkeling en verbetert de kansen van deze kinderen. Uit onderzoek is gebleken dat een meertalig kind met spraaktaalontwikkelingsproblemen niet gebaat is met alleen een plek op de VVE. Daarnaast heeft dat kind logopedie nodig.
Logopedie:
Logopedie gaat onderzoeken wat er precies aan de hand is, meestal in samenwerking met een audiologisch centrum. Daarna wordt er een behandelplan opgesteld in samenspraak met de ouders/verzorgers.
Lees meer op: www.meertalig.nl/
kindentaal.logopedie.nl/meertaligheid
www.ouders.nl/vraagbaakrubriek/kindertaal-en-meertaligheid
www.youtube.com/watch?v=JqAqFeU2GYI
www.kennislink.nl/…/meertaligheid-bij-kinderen-met-een-beperking
www.kennislink.nl/kernwoorden/meertaligheid
Dyslexie en leesproblemen
Heeft uw kind de volgende problemen?
- Leert de klanken/letters moeizaam
- Leren van cijfers en kleuren is/was lastig
- Kind vindt lezen niet leuk
- Kind leest woorden verkeerd, draait woorden om, keert letters om
- Het lezen van zinnen, eerste boekjes lukt niet door te blijven spellen of te raden
Heeft u ja geantwoord op enkele aspecten, dan is er misschien sprake van dyslexie
De volgende problemen kunnen optreden: Het kind kan traag lezen, of lezen met veel fouten, of een combinatie van beide is mogelijk. Soms is het lezen redelijk goed, maar zijn er vooral problemen met de spelling. Kinderen met dyslexie laten al vroeg zien dat zij moeite hebben het tempo van het leren lezen en spellen in de groep te volgen. Vaak doen zij extra hun best.
In groep 3 kan duidelijk worden dat een kind mogelijk dyslexie heeft. Maar voor die tijd, in groep 1 en 2, kunnen er al signalen zijn die hier op wijzen:
- moeite met inprenting van cijfers en kleuren
- spraak en/of taalproblemen
- moeite met het leren van liedjes, rijmen en auditieve oefeningen
- moeite met overzicht, plannen en structureren
Oorzaken:
Oorzaken van dyslexie zijn en worden nog steeds onderzocht. Er is meestal een genetische component. De meeste onderzoekers gaan er nu van uit dat er een probleem is in de fonologie; de klankleer, de auditieve functies. De meeste dyslexietherapieén gaan uit van deze theorie.
Logopedie:
Logopedie kan in groep 1 en 2 al een bijdrage leveren voor de moeilijkheden met de auditieve functies en de fonologie. Vanaf groep 3 zijn er methodes om het leesproces te volgen en te ondersteunen.
De logopedist is vaak als een van de eerste hulpverleners betrokken bij jonge kinderen en kan dus vroegtijdig risicofactoren signaleren. Soms zijn die al aantoonbaar voordat het kind naar school gaat. Er kan dan vroegtijdig hulp geboden worden.
De logopedist geeft in de behandeling aandacht aan vaardigheden die belangrijk zijn bij het lezen en spellen. Om te zorgen voor een doorgaande lijn in de behandeling wordt informatie overgedragen aan de school.
Kinderen met spellingproblemen hebben vaak problemen met deelvaardigheden, bijvoorbeeld auditieve taken (hakken en plakken) of het onthouden van de klanktekenkoppeling. Ze vinden het moeilijk om de spellingregels te onthouden en kunnen die vaak niet zelfstandig toepassen
Lees meer op: www.makkelijklezenplein.nl
www.stichtingdyslexienederland.nl/
Gehoor
Klachten aan het gehoor kunnen aan een of beide oren voorkomen vanaf de geboorte, maar kunnen ook op latere leeftijd ontstaan. Verminderd gehoor kan van tijdelijke aard zijn, bijvoorbeeld door een verkoudheid, maar het kan ook langdurig of blijvend zijn en verergeren. Het kan een oplossing zijn om dan buisjes in de trommelvliezen te laten zetten. Soms adviseert het audiologisch centrum ook hoortoestellen.
Logopedie:
Kinderen met gehoorproblemen moeten onder controle staan van de KNO-arts.
Kinderen met gehoorproblemen hebben vaak spraak- en taalproblemen. Logopedisten werken ook met ouderen die slechthorend of doof zijn geworden. Een cursus spraakafzien wordt dan gegeven.
Lees meer op: www.gehoorprobleem.nl/ www.fenac.nl
